شهد گل حاوی آب و قند است که این دو ماده بسته به نوع گیاه و عوامل محیطی مثل دمای هوا، رطوبت، نوع خاک و …. به نسبت های متفاوت در شهد وجود دارند. بافت های گیاهی از تجمع قند برخوردار هستند، در زمانی که شرایط مناسب باشد، به خصوص در جریان رشد گیاه، آب از طریق ریشه بالا آمده و به سمت قسمت های انتهای گیاه (مانند اندام گل ها) می رود، در این هنگام و در طول مسیر خود، این قند را حل می کند، در ادامه، غدد گیاه وارد عمل می شوند و شیره را ترشح می کنند.
وجود بیشتر این غده ها به صورت برجستگی در داخل گل ها خود نمایی می کند، ولی در خارج از گل ها و زیر برگ ها نیز به چشم می خورند، این غده ها دارای مجراهای گوناگونی هستند که از هر مجرا قطره کوچکی ترشح شده و در مجموع در سطح غده، مقداری شیره انباشته می شود.
چگونگی ترشح شهد گل و تبدیل آن به عسل طبیعی
زنبورها در جریان ملاقات گل ها و گرده افشانی آنها، شهد فوق را توسط خرطوم خود مکیده و در داخل چینه دان یا عسل دان (عسل دان یا پیش معده، یکی از اندام زنبور عسل است که قبل از معده قرار گرفته و توسط دریچه ای به معده اتصال می یابد) ذخیره می نماید، هر زنبوری روزانه برای جمع آوری شهد گل ها بطور متوسط ۱۰ مرتبه از کندو خارج می شود. کارشناسان بر این باورند که یک کلنی قوی و پر جمعیت می تواند در طول روز ۱۰/۱۵ کیلو شهد جمع آوری کند. شما می تواند برای خرید زنبور عسل سایت دکتر هانی مراجعه کنید.
وزن متوسط یک محموله شهد که برای زنبور قابل حمل است، حدود ۴۰ میلی گرم است و بزرگترین محموله شهد به اندازه ۷۰ میلی گرم مشاهده شده است. زنبور آورنده شهد زمانی که وارد کندو می شود، در صورتی که جریان شهد کم باشد در بین سایر زنبورها حرکت کرده و آن را بین آن ها تقسیم می کند، اما در زمان زیاد بودن منبع شهد، حرکاتی رقص مانند کرده و اطلاعات مختلفی را در مورد منبع غذا و مکان آن در اختیار زنبوران قرار می دهد. برای تبدیل شهد به عسل، رخ دادن یک سری فعل و انفعالات فیزیکی و شیمیایی نیاز است، شهد گل ها حاوی مقادیری از قند مرکب ساکارز است که به وسیله، آنزیم انورتاز که در در دستگاه گوارش زنبور تولید می شود و به آن اضافه می شود، شکسته شده و به قندهای گلوکز و فروکتوز تبدیل می شود.
در ادامه
زنبور کارگر که وظیفه تبدیل شهد به عسل طبیعی را بر عهده دارد، پس از تحویل گرفتن شهد از زنبور حامل آن، به گوشه ای رفته و شروع به انجام فعالیت های فیزیکی مربوطه به روی آن می کند، طوری که با باز و بسته کردن آرواره و خرطوم خود مرتباً شهد را به جلو و عقب می برد تا زمانی که آب اضافی آن تبخیر شده و تبدیل به عسل شود، زنبورهای دیگر نیز با بال زدن در کندو و سطح شان به منظور تهویه هوای کندو، در انجام بهتر و کامل تر این فرایند، نقش دارند. جالب است بدانید زنبوران عسل برای جمع کردن ۱ کیلو گرم عسل، مسافتی به اندازه ۴ برابر کره زمین را طی می کنند و در این میان به حدود ۱۰ میلیون گل سر می زنند.
در ميان گياهان مختلف، صدها نوع گياه وجود دارد كه از گل آنها شهد ترشح مي شود ولي تعداد مشخصی از اين گل ها مي توانند به قدر كافي شهد ترشح كرده و اين ماده خام را براي زنبوران عسل فراهم كنند. اين گياهان را اصطلاحاٌ گياهان شهد زا مي نامند.
عوامل تاثیرگذار در تولید شهد
زمان
زمان نقش مهمی در ترشح شهد گل دارد. در بیشتر مواقع به نظر می رسد که بهترین زمان، پیش از ظهر و یا اواخر بعد از ظهر باشد.
رطوبت خاک
رطوبت خاک به طور مستقیم روی تولید شهد تأثیر می گذارد. زیرا ریشه های گیاه باید آب را از زمین بگیرند و سپس قندهای موجود در بافت های گیاهی را در آن حل کرده و شهد را به وجود بیاورند. بنابراین، اگر زمینی بیش از حد خشک باشد، فرایند تولید شهد در آن کند صورت می گیرد. وضعیت مناسب هنگامی است که پس از باران هوایی گرم، خشک و آفتابی در جریان باشد. در این حالت، خاک که توسط باران خیس شده است، رطوبت خود را از طریق این کانال های شهد که به وسیله خورشید فعال می شوند، در هوا پخش می کند. گاهی اوقات در تابستان، تنها یک رگبار شدید می تواند باعث شود تا گیاهان، شهد فراوانی را فردای آن روز که خورشید تابش شدیدی دارد، تولید کنند.
پیشنهاد می کنیم این مطلب زنبور عسل چگونه عسل تولید می کند؟ را مطالعه فرمایید.
« پیشنهاد خرید برای عسل گشنیز شهد »
با خواص عسل گشنیز آشنا هستید؟
عسل گشنیز خواص بسیاری دارد که از جمله این خواص میتوان به افزایش شیر مادران، خاصیت ضد باکتریایی، تسکین دندان درد، تقویت قلب، درمان فتق، درمان دل درد و … اشاره کرد.برای خرید عسل گشنیز میتواند به فروشگاه اینترنتی دکتر هانی مراجعه کنید
انواع گل ها از جهت موقعیت قرار گرفتن شهد
گل ها از نظر وضعيت قرار گرفتن شهد، چهار گروه را تشکیل می دهند:
دسته اول
گل هايي كه دسترسی به شهدشان به راحت ترین شکل ممکن صورت می گیرد. شهد این گروه از گل ها اغلب به صورت قطراتي در دسترس هستند. گل های این گروه، باز و منظم هستند. رنگ آن ها سبز متمايل به سفيد است. گل هاي هويج، انگور و فرفيون از همین گروه محسوب می شوند.
دسته دوم
گل هايي كه شهد آن ها به شکل نیمه پنهان درون گل است. شهد این گل ها توسط عده زيادي پرچم، كرك و يا گلبرگ پوشيده شده است و دسترسي به اين گياهان پیچیده است. اين گل ها معمولا در روز هاي آفتابي باز مي شوند. رنگ آن ها معمولاٌ سفيد، زرد و يا صورتي است. درختان ميوه دار، توت فرنگي، انواع تمشك و اكثر گياهان خانواده چليپائيان جزو اين گروه به شمار می آیند.
دسته سوم
گروه دیگر گل هايي شمرده می شوند كه شهد آنها به خوبي مخفي بوده و اندام هاي زايا در معرض برخورد با گرده افشان ها هستند، در اين گياهان، شهد گل در درون يك حفره قرار گرفته و يا توسط يك دسته كرك انبوه و يا به طريق ديگري کاملا پنهان شده است. جام گل آن ها داراي لوله نامنظم و غير متقارن است. اين گياهان معمولا داراي گل هاي زيبا و جذابی به رنگ های سفيد، قرمز، آبي و بنفش هستند. گياهاني مانند پياز و بعضي از انواع تمشك ها و پرتقال در اين گروه قرار دارند.
آخرین گروه
شامل گل هايي است كه شهد آنها به طور كامل مخفي شده است. در اين گل ها، گلبرگ ها به صورت دانه هاي كوچك با زبانه نسبتاٌ بزرگ قرار گرفته اند و مدخل لوله مذكور نيز به وسيله كلاله و دسته جات پرچم مسدود است. اين گل ها داراي دانه گرده فراوان، درشت و جسبناک هستند که در دو گروه رنگي سفيد و زرد، قرمز و آبي، گياهاني قابل مشاهده هستند. آفتابگردان در اين گروه جا گرفته است.