چنانچه بخواهیم مضرات عسل را نام ببریم چه مواردی قابل ذکر است؟ نظر به اینکه عسل اغلب به عنوان یک جایگزین سالم به جای شکر تصفیه شده انتخاب و مصرف میشود و به طور عمده به دلیل خواص فراوانی که مرتبط با محتوای آنتی اکسیدانی آن است برای مصارف درمانی استفاده زیادی از آن می شود. این ماده غذایی چگونه می تواند مضر باشد؟ پاسخ این است که در صورت استفاده بیش از حد، عوارضی را در بر می گیرد که معمولا گفته نمیشود.
مسمومیت با عسل
مسمومیت غذایی در بیشتر مواقع گریبان افرادی را می گیرد که دچار واکنشهای آلرژیک نسبت به محصولات زنبور عسل هستند. چنانچه شما دچار حساسیت هستید و تا به حال عسل خام مصرف کردهاید، احتمال زیادی وجود دارد که دچار مسمومیت غذایی شده باشید. علت این است که عسل حاوی ذرات خارجی مانند: گرده، قطعات کوچک بال زنبور و بره موم است. این ذرات موجود در عسل ممکن است سیستم گوارش را مختل کنند.
توصیه درمانی: بنابراین اگر سیستم گوارش شما ضعیف است و دچار آلرژی هستید، توصیه می کنیم عسل متناسب با بدن خود را پیدا کنید تا دچار مشکلاتی از قبیل مسمومیت نشوید.
بوتولیسم در نوزادان
مضرات عسل برای کودکان زیر دو سال شامل سمی به نام بوتولیسم است که در عسل خام وجود دارد. هنگامی که نوزادان زیر ۲ سال عسل مصرف میکنند، احتمال بروز یک بیماری حاد به نام بوتولیسم در آنها وجود خواهد داشت. این بیماری اساسا یک مسمومیت ناشی از زهر زنبور عسل است که ممکن است کودک آن را تجربه کند.
از نشانه های این بیماری می توان به این موارد اشاره کرد: تب، تهوع، استفراغ، ضعف، بی حالی، تحریک پذیری، یبوست، اسهال، گرفتگی عضلانی، از دست دادن اشتها، تنگی نفس، فلج عضلانی و …
توصیه درمانی: عسل برای کودکان زیر دو سال ممنوع است. چنانچه هر یک از نشانه های نام برده شده پس از مصرف عسل در نوزاد مشاهده شد می بایست بلافاصله نوزاد را نزد دکتر برد.
درد شکمی
مصرف بیش از حد عسل باعث درد شدید در ناحیه شکم میشود. عسل سرشار از فروکتوز است که میتواند ظرفیت جذب مواد مغذی روده کوچک را متوقف کند. همچنین میتواند اثرات بلند مدتی را بر سیستم گوارش تحمیل کند و باعث مسائل متعددی شود که عبارتاند از: نفخ، گرفتگی، اسهال، ناراحتی معده
توصیه درمانی: اگر پس از مصرف عسل احساس درد شکم و ناراحتی مشاهده شود می بایست خوردن آن را کنار گذاشت و بلافاصله با دکتر خود مشورت کرد.
آسیب به سیستم عصبی
عسل یک شیرین کننده طبیعی است که امکان دارد در مواقعی به سیستم عصبی آسیب برساند. عسل خام حاوی یک گروه از ترکیبات شیمیایی به نام گرانو توکسین است که برای سیستم عصبی سمی است. به طور کلی، این سموم در طی پاستوریزه شدن از مواد غذایی حذف میشوند. اما در صورت مصرف عسل خام، این سموم می توانند به سلولهای عصبی آسیب برسانند. در نتیجه، فعالیتهای عادی سیستم عصبی مختل میشود.
توصیه درمانی: خودداری از مصرف عسل بدون مشورت با پزشک متخصص برای افرادی که از هرگونه بیماری ذهنی رنج میبرند.
شوک آنافیلاکتیک (در موارد نادر)
خوردن عسل خام در مقادیر بالا میتواند باعث بروز عوارض جانبی نظیر واکنشهای شدید آلرژیک آنافیلاکسی شود. همچنین در اکثر موارد، آلرژیهایی را سبب می شود که یک وضعیت پزشکی جدی به نام شوک آنافیلاکتیک است. این بیماری علائمی مانند: سرگیجه، غش، تنگی نفس، فشار خون، نارسایی قلبی دارد. این مورد یکی از مضرات عسل است که یک عارضه جدی به شمار می آید، زیرا گاهی اوقات ممکن است منجر به مرگ شود.
توصیه درمانی: چنانچه از آلرژی حتی در صورت مصرف نکردن عسل رنج میبرید، باید با پزشک متخصص خود مشورت کنید که آیا میتوانید عسل مصرف کنید یا خیر. اگر بعد از مصرف عسل علائمی از حساسیت مشاهده شد هم بلافاصله باید به پزشک خود مراجعه کنید.
افزایش قند خون
عسل نه تنها دارای فروکتوز بالا است، بلکه حاوی مقدار زیادی گلوکز هم است، که می تواند سطح قند خون را افزایش دهد. به عبارت دیگر، عسل یک عنصر شیرین است که توسط زنبور عسل از شهد گیاهان تولید شده و مصرف زیاد آن شرایط را برای دیابت مهیا می کند.
توصیه درمانی: چنانچه علائمی از نشانههای قندخون وجود داشته باشد یا در صورت مصرف داروهای دیابت، لازم است حتما قبل از مصرف عسل با پزشک متخصص مشورت شود زیرا آن ها یک نوع عسل متناسب برای بیماران دیابتی را تجویز میکنند که با مصرف همزمان داروهای دیابت مشکل ساز نخواهد بود.
« پیشنهاد خرید عسل دیابتی »
از آنجایی که در خون افراد مبتلا به دیابت، گلوکز اضافه موجود است. مصرف عسل هایی که دارای گلوکز کمتر و فروکتوز بیشتری در ترکیبات خود هستند برای این افراد توصیه می شود. شما می توانید عسل طبیعی دیابتی را در سایت دکتر هانی تهیه فرماید.
بروز واکنشهای سمی
عسلی که از شهد رودودندرون (خرزه هندی) تولید میشود، حاوی سموم خاصی است که ممکن است واکنشهای خطرناکی در سیستم ایمنی بدن ایجاد کند. این نوع از عسل به طور مستقیم بر سیستم قلب و عروق اثر میگذارد و باعث کاهش فشار خون، درد قفسه سینه و مشکلات دیگر قلبی عروقی میشود.
توصیه درمانی: حتما باید قبل از خریدن عسل منبع شهد آن را بررسی کنید. اگر بعد از مصرف آن حساسیت یا آلرژی را تجربه کردید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
ایجاد واکنش های آلرژیک
مصرف عسل خام همچنین میتواند حساسیت های خفیف تا متوسط را ایجاد کند. این وضعیت میتواند در افرادی که به گرده گل آلرژی دارند جدی تر احساس شود. مصرف مستقیم آن میتواند منجر به ایجاد علائم آلرژی مانند: تورم، خارش، التهاب، سرفه، آسم، خس خس، مشکلات تنفسی، مشکل در بلع و … شود.
توصیه درمانی: هنگامی که با چنین آلرژی حتی از نوع خفیف آن مواجه میشوید، باید با متخصص خود تماس بگیرید.
افزایش وزن
یکی دیگر از مضرات احتمالی عسل این است که در صورت مصرف نادرست، باعث اضافه وزن و چاقی میشود، همچنین میتواند سلامت عمومی را تهدید کند. کالری عسل زیاد است و مصرف زیاد و مداوم آن باعث اضافه وزن میشود. علاوه بر این کربو هیدرات هایی که در عسل موجود است برای مدت کوتاهی انرژی را افزایش میدهند ولی در نتیجه این کربوهیدراتها در بدن تبدیل به چربی شده و افزایش وزن را رقم می زنند.
توصیه درمانی: مصرف عسل به مقدار مناسب، به کاهش چربی و لاغری کمک میکند. استفاده از عسل و لیمو برای سوزاندن چربی گزینه بسیار مطلوبی محسوب می شود.
پوسیدگی دندان
نتایج حاصل از پژوهش ها حاکیست که عسل از ۸۲ درصد قند (گلوکز و فروکتوز) تشکیل شده است. این بدان معنا است که یک قاشق غذاخوری عسل میتواند تقریبا ۱۷ گرم قند را وارد بدنتان کند. مصرف هر روز عسل در حجم زیاد میتواند فعالیتهای باکتریایی را در دهان تحریک کرده و در نهایت منجر به پوسیدگی دندان شود.
توصیه درمانی: اگر میخواهید همیشه دندانهای سالم داشته باشید و از بیماریهای دهان جلوگیری کنید، سعی کنید عسل را در حد نیاز و به اندازه مناسب در برنامه غذایی خود بگنجانید
احتمال خونریزی داخلی
افرادی که دارای اختلالات خونریزی هستند یا داروهایی مصرف میکنند که ممکن است خطر خونریزی داخلی را افزایش دهد، باید مصرف عسل را متوقف کنند. اگر نسبت به مصرف عسل تمایل زیادی دارید، مشورت با پزشک متخصص ضروری است تا به تنظیم داروهای شما کمک کند بدون اینکه به سلامت شما آسیب برسد.
توصیه درمانی: اگر شما از داروهای کاهش دهنده خون استفاده میکنید و از هر گونه خونریزی داخلی رنج میبرید، از مصرف عسل اجتناب کنید.
تداخلات دارویی عسل
یکی از مضرات عسل، ایجاد مشکل برای افرادی است که داروهای خاصی مانند: آنتی بیوتیکها، داروهای معده، داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین، آسپرین، داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن، داروهای سیستم عصبی، داروهای قلبی و مکمل کاهش وزن استفاده میکنند. همچنین، عسل میتواند به شدت فرآیند منظم داروهایی که از آنزیم سیتوکروم کبد استفاده میکنند را تحت تاثیر قرار دهد. این امر ممکن است مسائل بهداشتی شدیدی را در بر داشته باشد.
توصیه درمانی: در صورت مصرف آنتی بیوتیکها یا داروهای دیگری مانند داروهای ضد التهابی ،از مصرف عسل می بایست خودداری کرد یا قبل از مصرف آن با پزشک خود مشورت کرد.
کاهش فشار خون
عسل این قابلیت را دارد که به میزان قابل توجهی فشار خون را کاهش دهد که گاهی اوقات ممکن است برای سلامتی بد باشد. این امر به دلیل الیگوساکاریدها است که به نوع خاصی از کربوهیدرات ها معروف هستند و یکی از خواص عسل آنتی اکسیدانی بودن آن است که میتواند سطح فشار خون بالا را تا حد زیادی پایین آورد.
توصیه درمانی: در بعضی موارد، سطح فشار خون حتی پایینتر از سطح متوسط است که موجب مشکلات جبران ناپذیری میشود. در نتیجه باید در مصرف مقدار عسل دقیق بود.
ایجاد عفونت (در موارد نادر)
عسل طبیعی ممکن است خیلی پرطرفدار و خوشمزه باشد، اما یکی از مضرات آن تاثیری است که به روی بدن کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، می گذارد و میتواند بدن آن ها را ضعیف کند. این امر ممکن است خطر ابتلا به عفونت باکتریایی و قارچی در بدن را افزایش دهد.
توصیه درمانی: اگر شما سیستم ایمنی ضعیفی دارید، از مصرف عسل بدون مشورت با پزشک خود اجتناب کنید.
نکته قابل ملاحظه
دقت کنید در صورت استفاده درست از عسل طبیعی و در مقادیر متعادل مشکلی بوجود نمی آید و عوارض ذکر شده مربوط به مصرف بیش از حد است.