ملکه زنبور عسل دکتر هانی

مقایسه عملکرد ملکه های تلقیح مصنوعی شده با ملکه های جفت خورده طبیعی زنبور عسل به علت اهمیت اقتصادی خاصی که از نظر گرده افشانی و تولید عسل در جهان دارد مورد توجه زیادی قرار گرفته است و درباره نحوه پرورش و مدیریت آن پژوهش های نسبتاً زیادی صورت گرفته است. اصلاح نژاد ملکه زنبور عسل یکی از مهمترین راه های افزایش عملکرد در صنعت زنبور عسل است و تلقیح مصنوعی یکی از مهمترین ابزارهای اصلاح نژاد است. درایران در رابطه با تلقیح مصنوعی ملکه زنبور عسل پژوهش های زیادی انجام نگرفته و منابع علمی در این زمینه به زبان فارسی محدود است. تلقیح مصنوعی ملکه زنبور عسل تکنیکی است که در سال های اخیر در مراکز اصلاح نژاد و پرورش ملکه زنبور عسل کشورهای پیشرفته مورد توجه زیادی قرار گرفته است.

هدف از اجرای این طرح

مقایسه دو سیستم آمیزش ملکه ( روش تلقیح مصنوعی و روش آمیزش طبیعی) با استفاده از اندازه گیری خصوصیاتی مانند میزان رشد نوزادان، میزان جمعیت و میزان تولید عسل بوده است. بدین منظور با انتخاب 30 کلنی دارای ملکه زنبور عسل خواهری و همسان نمودن آنها و سپس تقسیم کردن آنها بطور کاملا تصادفی به دو گروه انجام گرفت که در مورد یک گروه تلقیح مصنوعی صورت گرفت و در گروه دوم تلقیح بصورت آزاد و طبیعی صورت گرفت. نتایج بدست آمده از این پژوهش طی دو سال نشان داد گروه تلقیح مصنوعی شده دارای تولید عسل برابر یا بیشتری نسبت به گروه جفت خورده طبیعی هستند. بعلاوه از نظر میزان جمعیت، رشد جمعیت و سطح پرورش نوزادان دو گروه در سطح 5٪ تفاوت معنی داری نداشتند.

با انجام این تحقیق سطح قابل اطمینانی برای استفاده از ملکه های تلقیح مصنوعی شده حاصل گردید. نتایج حاصله از این تحقیق با بسیاری از بررسی های انجام شده در نقاط دیگر جهان تطبیق داشت و لذا نهایتا نتایج نشان داد ملکه های تلقیح مصنوعی شده توانایی اداره کلنی های تولیدی را داشته و می توانند شرایط سخت عملکرد در مزرعه را تحمل نمایند. در اغلب بررسی ها نشان داده شده است که جفتگیری های کنترل شده و انتخاب برای صفات با ارزش می تواند به عملکرد بالاتر ملکه های تلقیح مصنوعی شده در مقایسه با ملکه های جفت خورده طبیعی منجر شود.

لذا با توجه به جمعیت بالای کلنی های زنبور عسل کشورمان و نیاز روز افزون به حفظ ذخایر ژنتیکی، تولید ملکه زنبور عسل با تولید بالا و رفتار مطلوب، استفاده از نرهای انتخابی و در نتیجه بهبود و ارتقاى مدیریت زنبورستان ها، لازم است تکنیک تلقیح مصنوعی بیشتر مورد توجه قرار گیرد. در واقع استفاده از تلقیح مصنوعی به عنوان ابزاری برای تسریع دستیابی به اهداف اصلاح نژادی مطرح است.