تعداد فروشندگان عسل وحشی از تعداد فروشندگان عسل کاملا طبیعی کندویی، بیشتر شده است. جالب‌تر این که زنبور وحشی نه عایق گرمایی دارد و نه سرمایی. و هر آنچه را که یک کلنی زنبور وحشی جمع آوری میکند، به اندازه یک کیلو گرم برای زمستان است. که این مقدار خیلی ناچیز است.
مجموعه زنبورستان دکتر هانی راد با سابقه طولانی که در این عرصه دارد شاید یکی دو بار با زنبور وحشی بر خورده کرده که مقدار عسل آن در اوایل تیر تقریبا ۲۰۰ گرم بوده است.
حالا این دوستان این عسل‌ها را از کجا می‌آورند خودشان می‌دانند. البته باید بگوییم که این میزان تقاضا خریداران است که باعث می‌شود کلاه برداران رشد کنند.
زنبورستان دکتر هانی راد با داشتن بالغ بر ۴۰۰ کلنی بهار و تابستان سال جاری موفق نشد عسل باموم چندانی برداشت کند؛ حالا این عزیزان این حجم عسل را از کجا می‌آورند علامت سوال بزرگی باید برای هر کسی این متن را می‌خواند به وجود آورد.
عسل کوهی و غیر کوهی چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟
نام عسل معمولاً تداعی‌کننده کوهستان‌های بسیار مرتفع و دست نایافتنی پر از گل‌و‌گیاه است. و ترکیب «عسل کوهستان» ترکیب خوشایندی است از که خریدار را وسوسه میکند مبلغ زیادتری بابت خرید آن بپردازد و فروشندگان سودجو هم از آن سوءاستفاده می‌کنند.
ما دیدیم و میدانیم که عسل طبیعی از شهد گل و آنزیم و دیاستازهای موجود در غدد‌های زنبور ساخته می‌شود. نه شهد گل و نه آنزیم و دیاستازهای زنبورعسل، هیچ‌کدام به تنهایی عسل نیستند. تنها زمانی که این دو توسط زنبورعسل باهم آمیخته و پالایش می‌شوند، تبدیل به عسل می‌گردند. این را به عنوان مقدمه داشته باشیم تا واقعیت دیگری را بررسی کنیم.
بیشتر موجوداتی که انسان با آن‌ها سروکار دارد به نوعی اهلی‌شده‌اند. مثل گاو، بز و اسب و غیره. سالیان درازی است که انسان زنبور را زیر نفوذ خود گرفته و از آن بهره‌برداری میکند اما زنبور هنوز بنا به عادت‌ها و غریزه‌های میلیون‌ها سال پیش خود زندگی میکند و اهلی نشده است. زنبور عسل حتی صاحب خود را نمی‌شناسد و هر موجودی که در کندویش را باز کند دشمن می‌انگارد.
بین زنبوری که در صخره‌ای در دل کوهستان یا درختی کهن‌سال در جنگلی دور از دسترس انسان زندگی میکند و زنبوری که در یک کندوی امروزی در یک باغ روزگار می‌گذراند، در نوع عادت و رفتار هیچ‌گونه فرقی نیست. می‌توان هم آن‌ها را در یک کندوی امروزی جا داد و هم زنبوران یک کندوی امروزی را در آن صخره یا تنه‌ی درخت مستقر کرد.
اما انسان با شناخت راه و روش زندگی زنبور عسل بر او تسلط یافته است و از او بهره می‌برد. مثلا انسان می‌داند که زنبور عسل روزها در رفت‌وآمد است و شب‌ها به کندو برمی‌گردد. از این قاعده استفاده کرده و برای جابجایی کندو یک دریچه کوچک کشویی سر راه عبور آن‌ها قرار داده است. شب‌ها که همه‌ی زنبورها به کندو برگشته‌اند درِ کشویی را می‌بندد و کندو را به هر جا که بخواهد می‌برد. به طور کلی رابطه بین انسان و زنبور در همین چهارچوب است.
خب؛ حالا فرض می‌کنیم فصل گل گَوَن است. گَوَن بوته‌ای وحشی که در کوهستان‌های مناطق سردسیر می‌روید اگر گروهی از زنبورها در یک کندو در کمرکش یک کوه زندگی کنند و زنبورداری هم کلنی‌هایش را در دامنه همان کوه بگذارد، هر دوی این زنبورها از گل گون استفاده می‌کنند و در نهایت کیفیت عسل‌شان دقیقاً یکی است و هیچ فرقی ندارد.
از لحاظ علمی، عسل زنبورهایی که از نژاد گوناگونی هستند هیچ‌گونه مزیتی به لحاظ کیفی ندارند. اگر فرقی هست فقط به سبب نوع گلی است که زنبور از آن تغذیه کرده و خاصیت دارویی متفاوتی دارد.
این را هم باید بدانیم که بعضی گل‌ها کوهی هستند و بعضی دیگر در دشت و صحرا می‌رویند. برخی نیز گل درخت‌هایی است که حتی در شهرها، باغ‌ها و جنگل‌ها می‌رویند.
پس عسل‌ها متفاوت‌اند ولی نه در اصل‌شان بلکه تنها در خواص دارویی‌شان. نکته دیگر اینکه عسل مناطق گرمسیر به دلیل گرمی و خشکی هوا غلیظ‌تر و عسل مناطق سرد و مرطوب رقیق‌تر است. عسل جنوب ایران از غلظت بیشتری نسبت به مناطق شمال ایران برخوردار است.
اگر گفته می‌شود عسل فلان گل، به این معنی نیست که این عسل فقط عسل یک نوع گل است. بلکه زنبور اوج یا حضیض گل‌های دیگری هم استفاده کرده است ولی شهد یک نوع گل بیشتر از بقیه است و عسل عطر و طعم گل غالب را گرفته است و به آن می‌گویند مثلا عسل اقاقیا، اُکالیپتوس یا عسل کُنار. معمولاً هر گیاهی طعم و رنگ گل همان گیاه را دارد.
در آخر به شرط اینکه در فصل عسل، زنبورها که از گل‌های عسل خیز، شهد به کندو می‌آورند تغذیه مصنوعی نشوند عسل آن‌ها کاملاً طبیعی است و هیچ فرقی با عسل زنبوری که در کوه زندگی میکند، ندارد.
در ادامه فیلمی از این عزیزان کلاهبردار که عسل وحشی را تبلیغ می‌کنند، می‌بینید. دقت کنید که به چه راحتی با دمپایی عسل وحشی از دل صخره استخراج میکند. اصلا جز گرد و یک متر خاک، گیاهی داخل کادر فیلم نمی‌بینیم.
